فهرست مطالب
در عصر حاضر که ماساژ به عنوان یک روش «درمانی» و «آرامشبخش» در سراسر جهان ترویج میشود و مراکز اسپا و سالنهای ماساژ همچون قارچ روئیدهاند، بسیاری از مسلمانان و مؤمنان ادیان دیگر در تردیدند کهى که آیا این عمل با احکام شرعی و پاکدامنی سازگار است یا نه.
لمس بدن انسان، حتی به بهانه درمان، اگر با شهوت یا ریبه همراه باشد، میتواند دریچهای به سوی گناهان کبیره گردد. در این نوشتار، حکم شرعی ماساژ را در اسلام (فقه شیعه)، مسیحیت و یهودیت بررسی میکنیم، به کشورها و فرهنگهایی که آن را نهی یا محدود کردهاند اشاره مینماییم و در نهایت دلایل اصلی بد دانستن ماساژ توسط علما و مؤمنان را بیان میکنیم تا خواننده بداند که حفظ عفت و دوری از فتنه، مقدم بر هر «آرامش» ظاهری است. در این محتوا از نووتو با ما همراه باشید.
حکم ماساژ در اسلام چیست؟
ماساژ در اسلام به عنوان یک عمل درمانی جایز است، مشروط بر اینکه بدون شهوت، لذتجویی یا مقدمه گناه انجام شود. علمای بزرگ مانند آیتالله سیستانی و آیتالله سبحانی تأکید دارند که ماساژ همجنس برای درمان عضلات یا تقویت بدن، با رعایت ستر عورت و حریم شرعی، مجاز است؛ چنانکه در روایات از امام رضا(ع) نقل شده: «روغن مالیدن به بدن، پوست را نرم میکند و قوت میبخشد». اما ماساژ توسط نامحرم (زن و مرد) حرام مطلق است، زیرا لمس نامحرم حتی بدون نیت، گناه کبیره محسوب میشود و قرآن در سوره نور بر دوری از تماسهای مشکوک نهی کرده. در روابط زوجین، ماساژ متقابل جایز و حتی مستحب است برای افزایش محبت، اما نباید به انحرافات جنسی منجر شود. امروزه بسیاری از مراکز ماساژ بهانهای برای فتنه است؛ لذا مراجع تقلید هشدار میدهند که اگر ریبه (ترس از گناه) وجود داشته باشد، حتی همجنس نیز ترک شود. درآمد از ماساژ درمانی همجنس پاک است، اما اگر به شهوت بیانجامد، حرام میگردد. خلاصه، ماساژ ابزاری برای سلامت است، نه لذت حرام؛ و حفظ عفت مقدم بر هر درمانی است.
حکم ماساژ در مسیحیت
در مسیحیت، کتاب مقدس مستقیماً به ماساژ اشاره نکرده، اما کلیساها آن را به عنوان روشی برای آرامش و درمان، بدون منع کلی، میپذیرند. برخی کشیشان مانند آنچه در منابع پروتستانی آمده، ماساژ را بخشی از درمان بدن میدانند که خدا آفریده، مشروط بر اینکه به گناه مانند زنا یا شهوت منجر نشود. با این حال، در شاخههای محافظهکار مانند کاتولیک سنتی، ماساژ مختلط (زن و مرد) را مشکوک و مقدمه فتنه میشمارند، زیرا انجیل بر پاکدامنی جسم تأکید دارد. تجربیات منفی مانند سوءاستفاده جنسی در برخی مراکز، باعث شده برخی مسیحیان آن را بد و مرتبط با ریشههای شرقی «غیرمسیحی» بدانند. در کل، مسیحیت ماساژ را نهی مطلق نمیکند، اما هشدار میدهد که اگر نفس را آلوده کند، از آن دوری شود؛ همانگونه که سنت پولس بر کنترل بدن برای تقدس میفرماید. مسیحیان محتاط، ماساژ را تنها با همجنس یا همسر مجاز میدانند تا از لغزش حفظ شوند.
حکم ماساژ در دین یهود
در هلاخای یهود، ماساژ برای درمان پزشکی جایز است، اما با محدودیتهای سختگیرانه. تلمود و شولحان عاروخ، لمس مخالف جنس را بدون ضرورت، ممنوع میدانند؛ لذا مرد با زن ماساژگر یا بالعکس، فقط در موارد حیاتی و با حضور ناظر مجاز است. برای آرامش یا تفریح، اصلاً جایز نیست و برخی ربانیون مانند ربی لوییس، آن را بدون جنبه درمانی، حرام میشمارند. در اسپاهای حرفهای، اگر همجنس باشد و بدون تماس حساس، روا است، اما در شبات (شنبه یهودیان)، ماساژ با نیروی زیاد نهی شده. یهودیت بر حفظ جدایی جنسیتی تأکید دارد و ماساژ مختلط را مقدمه یihar (انحراف) میبیند. علمای ارتدوکس هشدار میدهند که در دنیای مدرن، بسیاری از ماساژها بهانهای برای نقض تورات است؛ لذا اولویت با روشهای سنتی مانند روغنهای گیاهی بدون تماس است. در نهایت، هلاخا ماساژ را مشروط به ضرورت و رعایت حریم میپذیرد، نه به عنوان لذت روزمره.
ماساژ در چه کشور و فرهنگ هایی نهی شده
ماساژ به طور مطلق در هیچ کشوری ممنوع نیست، اما انواع جنسی یا مختلط آن در جوامع محافظهکار اسلامی مانند عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و ایران، غیرقانونی و خلاف اخلاق عمومی است؛ زیرا به عنوان مقدمه فحشا تلقی میشود و مراکز ماساژ اغلب تحت نظارت شدید یا تعطیل میگردند. در فرهنگهای سنتی خاورمیانه و آسیای جنوبی (مانند افغانستان و پاکستان)، ماساژ مختلط تابو است و زنان از آن پرهیز میکنند تا عفت حفظ شود. در برخی قبایل آفریقایی یا جوامع ارتدوکس یهودی، تماس فیزیکی غریبهان نهی مطلق دارد. حتی در تایلند، ماساژ «نورو» یا با پایان شاد، علیرغم شهرت توریستی، غیرقانونی است و مجازات دارد. این نهیها ریشه در حفظ خانواده و دوری از انحراف دارد؛ جایی که ماساژ از درمان به ابزار شهوت تبدیل شده، جامعه آن را رد میکند تا از فساد جلوگیری شود.
چرا برخی ماساژ را بد میدانند؟
برخی ماساژ را بد میدانند زیرا اغلب به شهوت، لمس نامحرم و مقدمه زنا منجر میشود؛ به ویژه در مراکز مدرن که با لباس کم یا روغنهای تحریککننده، نفس را آلوده میکند. از دیدگاه دینی، قرآن و انجیل بر کنترل شهوات تأکید دارند و ماساژ را دریچهای برای شیطان میبینند. علما هشدار میدهند که حتی درمانی، ریبه گناه دارد و تجربیات واقعی نشاندهنده سوءاستفاده جنسی است. در جوامع محافظهکار، ماساژ نماد غربیسازی و از دست رفتن عفت است؛ جایی که زنان و مردان جوان، تحت بهانه سلامت، به فتنه میافتند. علاوه بر این، ریشههای شرقی برخی ماساژها (مانند یوگا-ماساژ) با باورهای شرکآلود همراه است که ایمان را تضعیف میکند. در نهایت، مخالفان میگویند ماساژ اگر بدون ضرورت باشد، اسراف و غفلت از عبادت است؛ و امام علی(ع) فرمود: «هر لذتی که به گناه ختم شود، حرام است». حفظ پاکی جسم و روح، اولویت بر هر آرامشی است.